Kayıtlar

Ekim, 2016 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

Nasreddin Hoca Kimdir?

Resim
Sokak kültürünün dibine kadar olduğu, gece yarılarına kadar eve girmediğim, baban geldi ko rkusuyla koşa koşa eve gittiğim bir mahallede büyüdüm. Bu mahallenin en güzel yanı, birlik ve beraberlik olgusunu buram buram hissetmekti elbette. O zamanlar öğrendiğimiz her masalı , fıkrayı birbirimize anlatmayı bir borç bilirdik. Herkes kendini kanıtlamak için ohoo ne fıkralar ne fıkralar... Nasreddin Hoca bunu yapmış, Temel şunu yapmış ... Ka hkaha tufan anlayacağınız. O zamanlar bilmediğimiz bir şey vardı aslında . S adece gülmek için anlattığımız bu fıkralar gerçekten o kahramanlara mı aitti ve yine hiç sorguladık mı ağzımızdan çıkan o fıkraları? Cevabı yine ben vereyi m, hayır. Hayatını, yaşantısını dilden dile gezen fıkralar kadar bildiğimiz bu kahramanların gerçekte kim olduklarını hiç bilmedik ve bu yüzden hiç önemsemedik anlatılan fıkralarda geçenleri. S o nuçta tek bir amaç vardı, gülmek! Okuduğum üniversite ve çok değerli hocam sayesinde ben bu ayrımı artık yapabiliyo

BİLMECE

İnsanların;  konuşmayı, paylaşmayı, sevmeyi ve saygı duymayı bildiği zamanlar vardı. Bu zamanlarda minikler büyüklerinin diplerinde oturur masallar, hikâyeler dinlerlerdi. Gece ilerledikçe yorulan beyinleri biraz kendine getirmek için başlardı bilmeceler , kahkahalar, şaşkınlıklar. Bir tane daha bir tane daha diye kaç tane olurdu o bilmeceler . Gece bittiğinde herkes yatağına gülerek şakalaşarak gider ve huzurlu bir uykuya dalardı. Tam olarak böyle tek bir anıya sahipseniz çok şanslısınız. Ben de bugün biraz basite kaçtım ve bilmecelerden bahsetmeye karar verdim.  Kaynak olarak kendime Naki Tezel’in “Türk Halk Bilmeceleri” adlı eserini aldım. Bilmeceler; henüz yazının olmadığı bir devirde, bilinmeyen bir zamanda bilinmeyen yerlerde içimizden olan pek çok insan tarafından uydurulmuş zekâ mahsulü ürünlerdir. Zamanla kulaktan kulağa nesilden nesle aktarılan bu folklorik unsur halkın mahsulü olmuştur. Aklımıza gelebilecek hemen her konuda bilmece var olmasına rağmen mide, bağırs

ŞAMANİZM’DEN BUGÜNE GELEN TÜRK GELENEKLERİ

Resim
                                                   Günlük hayatımızda hiç farkında olmadan şaman kültürünün bazı ögelerini uygularız. Kimimizin bunu batıl diye nitelendirirken kimimiz bunu dine dayandırırız. Aslında bu birleşim Türklerin İslâmiyet’i kabul etmesi, Anadolu’ya göç etmesi gibi büyük değişimlerin sonucu ortaya çıkmış bir kaynaşmadır. Bu kaynaşma sonucu günlük hayatımızda yer eden bazı gelenekler şunlardır; Öncelikle basit olan artık alışkanlık haline gelen uygulamalardan birisi tahtaya vurmaktır . Bizim; “ Aman şeytan kulağına kurşun .” diye bir tedirginlikle uyguladığımız bu gelenek; şamanlar tarafından kötü ruhlar kaçsın diye ağaç kavuklarına vurma şeklinde gerçekleşir. Tabii ki bu uygulamada göz ardı etmememiz gereken bir diğer etken “üç” sayısıdır. Bir diğer uygulama da; kapı eşiğidir. Oğlum, kızım kapının eşiğinde durma! Evet, bu da Şamanizm’den kalma bir uygulamadır. Kapı eşiğinde kötü iyelerin(ruh) var olduğuna inanılır. Bir de sağ ayakla girmek , i

TÜRK KÜLTÜRÜNDE SİYAHIN YERİ

Resim
Renklerin insan psikolojisinde ve doğada önemli bir yere sahip olduğunu hepimiz biliriz.  İnsanların yaşamlarının içinde de bir ana renk vardır. Bu renk; kimi zaman siyah kimi zaman gri kimi zaman sarı olabilir. Mesela dahi diye nitelendirdiğimiz birçok insanın siyah bir penye ve kot tercih ettiğini biliriz. Burada asıl sorgulamak gereken şey tek renk olmasından ziyade neden siyah da mor değil ya da daha huzur verici bir renk olan mavi değildir. Kara yani siyah: Dünyanın ilk oluşumu sırasında ortada sadece zifiri karanlığın yani siyah rengin olması nedeniyle bütün renklerin tohumu aynı zamanda başlangıç noktası olarak görülür. Kara simgesel olarak suskunluğu, korkuyu, karanlığı kaybı ve yaşamın yokluğunu temsil eder. Türk mitolojisinde kara sözü toprak rengi olarak yağız yer anlayışı ile birlikte kullanılmıştır.(M. YARDIMCI) Görüldüğü gibi birçok anlamı barındıran kara belki de bu anlamlarından yalnızca birinden dolayı bu kişilerin hayat rengi olmuş olabilir. Her şeye